Öz              

Kanser, hücrelerin, vücudun herhangi bir dokusunu etkileyebilecek şekilde kontrol edilemez büyümesi ve çoğalmasıdır ve tüm dünyada önde gelen ölüm nedenidir. Yeni kanser vakalarının % 40’ından fazlasını akciğer, meme, kolorektal ve prostat kanserlerinin oluşturduğu belirlenmiştir. Kansere bağlı ölümlerin yarısından fazlasının ise akciğer, meme, mide, karaciğer ve kolorektal kanserlerinden kaynaklandığı ortaya konulmuştur. Kanser vakalarındaki artışa paralel olarak, dünya genelinde kansere yapılan harcamalar ciddi düzeyde artış göstermektedir. Kanser, gelişmiş ülkelerin çok büyük bir kısmında, ulusal sağlık harcamalarının ciddi biçimde artmasına neden olmaktadır. Tarama programları kanserin erken teşhisinde ve kanser kaynaklı ölümlerin önlenmesinde önemli fırsatlar sunmaktadır. Kanser taramalarının toplumsal tabanlı olması dolayısı ile etkili sonuçlar vermesi için en önemli kriter hedef nüfusun %70’ine ulaşan bir programın yürütülmesidir, ancak Türkiye’de geliştirilen Ulusal Tarama Programları’na toplum katılımı %20-%40 civarındadır. Tarama programları ile ilgili toplum genelinde farkındalığın artırılması, risk kapsamında ki bireylerin düzenli olarak taramalarının yapılması kanser hastalığının oluşturacağı yükün azalmasına katkı sağlayacaktır.

Abstract

Cancer is the uncontrollable growth and proliferation of cells that can affect any tissue in the body and is the leading cause of death worldwide. It has been determined that more than 40% of new cancer cases are lung, breast, colorectal and prostate cancers. It has been shown that more than half of cancer-related deaths are caused by lung, breast, stomach, liver and colorectal cancers. In parallel with the increase in cancer cases, expenditures on cancer worldwide are increasing significantly. Cancer causes significant increases in national health expenditures in most developed countries. Screening programs offer important opportunities in the early diagnosis of cancer and the prevention of cancer-related deaths. Since cancer screenings are community-based, the most important criterion for effective results is to run a program that reaches 70% of the target population, but community participation in National Screening Programs developed in Turkey is around 20%-40%. Increasing awareness in society about screening programs and regular screening of individuals at risk will contribute to reducing the burden of cancer.